Vergi Kaçakçılarına Yapay Zeka Darbesi! Kayıt Dışı Denetimde Yeni Dönem
Gündem

Vergi Kaçakçılarına Yapay Zeka Darbesi! Kayıt Dışı Denetimde Yeni Dönem


30 September 20255 dk okuma2 görüntülenmeSon güncelleme: 30 September 2025

Hazine ve Maliye Bakanlığı, kayıt dışı ekonomiyle mücadelede etkinliği artırmak amacıyla 20 maddelik bir yasa teklifi hazırlığında. Meclis'e sunulacak olan bu teklif, özellikle dijital faaliyetlerdeki kayıt dışılığı hedef alırken, yapay zeka ve büyük veri gibi teknolojik imkanlardan yararlanarak risk analizlerini güçlendirmeyi amaçlıyor.

Kayıt Dışı ile Mücadelede Teknoloji Devrimi

Yapılacak yasal düzenlemelerle sektör bazlı risk tespitleri tamamlanacak ve denetimlerde etkinlik artırılacak. Sigorta prim tabanının genişletilmesiyle hem kayıt dışı çalışma hem de vergilendirmedeki kaçak oranının azaltılması hedefleniyor. Veri analizine dayalı risk odaklı denetim faaliyetleri artırılacak ve gayrimenkullerin gerçek değerleri üzerinden işlem yapılması sağlanacak.

  • Yapay Zeka Desteği: Vergi kaçakçılığı suçlarının tespitinde yapay zeka imkanlarından yararlanılacak.
  • Veri Analizi: Kayıt dışı istihdam ve ücretle mücadelede veri analizine dayalı denetimler artırılacak.
  • Dijital Dönüşüm: Dijital faaliyetlerdeki kayıt dışılığı önleyecek yasal düzenlemeler yapılacak.

e-Devlet'ten Kira Sözleşmesi Güvencesi

Orta Vadeli Program'da da yer alan kira sözleşmelerinin e-Devlet üzerinden güvenli bir şekilde hazırlanmasına ilişkin düzenleme de teklife dahil edilecek. e-Devlet üzerinden yapılan sözleşmelere teşvik edici özellikler eklenerek uygulamanın yaygınlaştırılması amaçlanıyor. Bu sayede kira sözleşmeleri daha güvenli, resmi ve erişilebilir hale gelecek, taraflar arasındaki uyuşmazlıkların önüne geçilecek.

e-Devlet üzerinden yapılan sözleşmelerin otomatik olarak kayda geçmesi, vergi beyannameleri ve gelir vergisi takibini kolaylaştırarak kayıt dışılığı azaltacak. Ayrıca, noter masrafı gibi ek maliyetler ortadan kalkacak, zaman ve maliyet tasarrufu sağlanacak. Bürokratik işlemlerin sadeleştirilmesiyle kira ilişkileri daha pratik bir şekilde yürütülebilecek.

Yapay Zeka Sahte Belge Kullanımını Engelleyecek

Vergi kaçakçılığını besleyen sahte belge kullanımının önüne geçmek için yapay zeka imkanlarından yararlanılacak. Vergi denetimlerinde, vergiye tabi işlemlerin doğruluğunun tespitinde üçüncü tarafların idari verilerinden faydalanılacak. Bu sayede vergi denetimlerinin etkinliği artırılırken, vergi kayıplarının da önüne geçilmesi hedefleniyor.

Tarım ve Orman Bakanı Yumaklı'nın "karekod uygulaması" kapsamında yaptığı denetimler ve yeni yönetmelikler, vatandaşın hakkını koruma amacı taşıyor. Bu tür uygulamalar, tüketici güvenliğini artırırken, sektördeki haksız rekabetin de önüne geçilmesine yardımcı oluyor.

Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın bu yasa teklifi, kayıt dışı ekonomiyle mücadelede önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Yapay zeka ve dijitalleşme gibi teknolojik imkanların kullanılması, denetimlerin etkinliğini artırırken, vergi kayıplarının azaltılmasına katkı sağlayacak. e-Devlet üzerinden kira sözleşmesi düzenlemesi ise hem vatandaşlara kolaylık sağlayacak hem de kayıt dışılığı önlemede önemli bir rol oynayacak.