Çukurova Üniversitesi (ÇÜ) Su Ürünleri Fakültesi Deniz Biyolojisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cem Çevik'in açıklamaları, denizlerdeki yaşamın geleceği hakkında endişe verici bir tablo çiziyor. 1500'e yakın türü bulunan köpek balıklarının dünya genelindeki popülasyonunun yarı yarıya azalması, ekosistem için ciddi bir tehdit oluşturuyor. Prof. Dr. Çevik, bu durumun vahametini, "Bu hayvanlar yok olursa deniz ekosistemi çöker" sözleriyle ifade ediyor.

Köpek Balıklarının Önemi

Köpek balıkları, deniz ekosisteminin en önemli parçalarından biridir. Besin zincirinin tepesinde yer alarak, diğer türlerin popülasyonlarını kontrol altında tutarlar. Bu sayede, denizlerdeki tür çeşitliliği ve dengesi korunur. Köpek balıklarının yok olması, zincirleme reaksiyonlara yol açarak, tüm ekosistemi olumsuz etkileyebilir. Örneğin, köpek balıklarının avladığı türlerin aşırı çoğalması, diğer canlıların yaşam alanlarını ve besin kaynaklarını tehlikeye atabilir.

Tehditler Neler?

Köpek balıklarının neslinin tükenme tehlikesiyle karşı karşıya olmasının başlıca nedenleri şunlardır:

• Aşırı avlanma: Özellikle yüzgeçleri için avlanmaları, popülasyonlarını hızla azaltıyor. Yüzgeçlerinden yapılan çorba, bazı kültürlerde lüks bir tüketim maddesi olarak görülüyor.
• Habitat kaybı: Denizlerin kirlenmesi ve kıyı bölgelerindeki yapılaşma, köpek balıklarının yaşam alanlarını daraltıyor.
• İklim değişikliği: Deniz suyu sıcaklığının artması ve okyanus asitlenmesi, köpek balıklarının üreme ve beslenme alışkanlıklarını olumsuz etkiliyor.
• Yan av: Balıkçılık faaliyetleri sırasında yanlışlıkla yakalanan köpek balıkları, çoğu zaman geri bırakılsa da hayatta kalma şansları düşük oluyor.
• Derisinden zımpara yapılması: Bazı türlerinin derisi, zımpara yapımında kullanılıyor ve bu da avlanmalarına neden oluyor.

Ne Yapmalı?

Köpek balıklarını korumak için alınabilecek önlemler şunlardır:

• Aşırı avlanmanın önüne geçmek: Yasal düzenlemelerle avlanma kotaları belirlenmeli ve kaçak avlanma engellenmeli.
• Denizlerin korunması: Kirlilikle mücadele edilmeli ve deniz ekosistemlerinin restorasyonu desteklenmeli.
• Sürdürülebilir balıkçılık uygulamaları: Yan avı azaltacak yöntemler geliştirilmeli ve uygulanmalı.
• Bilinçlendirme çalışmaları: Köpek balıklarının ekosistemdeki önemi hakkında kamuoyu bilinçlendirilmeli.
• Koruma alanları oluşturulması: Köpek balıklarının üreme ve beslenme alanları koruma altına alınmalı.

Prof. Dr. Cem Çevik'in uyarıları dikkate alınarak, köpek balıklarının korunması için acil önlemler alınması gerekiyor. Aksi takdirde, deniz ekosisteminin çökmesi ve geri dönüşü olmayan sonuçlar yaşanması kaçınılmaz olabilir. Bu durum sadece deniz canlılarını değil, aynı zamanda insan yaşamını da olumsuz etkileyecektir. Denizlerin sağlığı, gezegenimizin sağlığı demektir ve bu sağlığı korumak hepimizin sorumluluğundadır.